بررسی مقارنه‌ای الگوی مواجهۀ بخاری با روايات فضائل امام علی(ع) در مقایسه با محدّثان سده‌های نخستین

نویسندگان

مدرس سطوح عالی و مراکز تخصصی حوزه علمیه قم، پژوهشگر کلام و مذاهب اسلامی موسسه آموزش عالی ائمه اطهار(ع) 1

دانشجو دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، پژوهشگر تاریخ موسسه آموزش عالی ائمه اطهار(ع) 2

چکیده

فضائل بی‌کران امام علی(ع) در بسیاری از آثار محدثین بزرگ قرون اولیۀ اهل‌سنّت بازتاب یافته است. روایت‌نگاران و علماء اهل‌سنّت به فراوانی فضائل و مناقب امام علی(ع) اذعان داشته‌اند. همچنین، بسیاری از آنان بخشی از کتاب‌های خود را به این موضوع اختصاص داده‌اند. با این وجود، فضائل امام علی(ع) در کتاب‌های بخاری به‌گونه‌ای کم‌رنگ نمایان است که مثلاً در کتاب صحیح، تنها هفت روایت در باب فضائل حضرت علی(ع) نقل کرده است. از این روی پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش مقایسه‌ای و رویکرد تحلیلی با بررسی نحوۀ نقل مشهورترین روایات فضائل امام علی(ع) در آثار بخاری و نقل همان فضائل از منظر محدثین سده‌های نخستین و هم‌عصر بخاری، درصدد دستیابی به الگوی مواجهۀ او با روایات فضائل امام علی(ع) می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که الگوی مواجهۀ بخاری با روايات فضائل امام علی(ع) بر سه رکن زیر استوار است: الف) نقل نکردن بسیاری از روایات فضائل امام علی(ع) در موضوعاتی همانند شأن نزول آیۀ مباهله و آیۀ تطهیر، حدیث مدینة العلم و... ؛ ب) دخل و تصرف یا نقل به شکل مقلوب در روایاتی همانند شأن نزول آیه مودت، حدیث سدالابواب و حدیث رایَت؛ ج) تضعیف و انکار در روایاتی همانند حدیث غدیر، حدیث ثقلین، حدیث سدالابواب و حدیث طیر

کلیدواژه‌ها



© طراحی شده توسط معاونت فناوری اطلاعات مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)