نویسنده
طلبهی درس خارج حوزهی علمیهی قم، مرکز فقهی ائمه اطهار
چکیده
با نگاهی تاریخی به مباحث مطرح شده در باب ادلهی حجیت اجماع میتوان چرایی و چگونگی اصل وجود و طرح موضوع اجماع در علومی نظیر فقه، اصول و کلام را دریافت. از همین رو با نگاهی تحلیلی ـ توصیفی به نوع ادلهی مطرح شده در این موضوع نکات مهمی حاصل میشود. از جمله آن که تمسک فراوان به آیات و روایات در برابر مخالفان حجیت اجماع همچون نظام از معتزله و شیعیان که این ادله را مخدوش و معارض با دیگر ادلهی نقلی میدانند و نیز توجه به اشارات اصولیون موافق اجماع این نتیجه را به دست میدهد که ریشهی اصلی طرح اجماع در بین مسلمین ناشی از توجیه شیوهی انتخاب خلیفهی بعد از رحلت پیامبر اکرم بوده است. لذا ادلهی مطرح شده بیش از آنکه مستند حجیت اجماع به عنوان دلیلی بر احکام شرعی در فروعات فقهی باشند، ادلهای کلامی برای توجیه انشقاق عامه در موضوع تعیین خلیفهی نبوی برای هدایتگری امت اسلامی هستند.
کلیدواژهها