نویسندگان
استاد سطوح عالی حوزۀ علمیۀ قم و دانش‌آموختۀ مجتمع فقهی ائمۀ اطهار
1
طلبۀ سطح دو مجتمع فقهی ائمۀ اطهار
2
چکیده
از مسائل مهم علم اصول، مطالب مربوط به قطع و یقین است. از مهم‌ترین نکات بحث قطع، بررسی کیفیت حجیت به‌ویژه معذّریت قطع؛ یعنی بررسی معذور بودن و عدم استحقاق عقاب قاطع است. فهم صحیح بحث معذّریت قطع و پاسخ درست به این مسئله، موجب پیدایش نگرشی متفاوت در مسائل اصولی، فقهی و اعتقادی خواهد شد. ازجمله مطالب بحث‌برانگیز معذّریت، شخص قاطعی است که به‌سبب تقصیر، به جهل مرکب رسیده و طبق آن عمل کرده است. عده‌ای بر این باورند که عمل این شخص گرچه مخالف با واقع است، ولی معذور است؛ در‌مقابل، جمع دیگری این کلام را مورد مناقشه قرار داده و جاهل مقصر را معذور نمی‌دانند. هدف این پژوهش، کیفیت ارتباط معذّریت با قطع از دیدگاه شیخ انصاری است؛ زیرا از سویی، کتاب‌های شیخ از متون اصلی درسی اصلی حوزه‌های علمیه است و از سوی دیگر عبارات ایشان به‌جهت عدم وضوح و اختلاف تعابیر به‌خوبی روشن نیست. از امتیازات این مقاله می‌توان نگاه جامع به اکثر سخنان شیخ و همچنین بهره بردن از نظر شاگردان و حاشیه‌نویسان مهم رسائل اشاره کرد. این مقاله با روش کتابخانه‌ای و تحلیل مطالب در سه قسمت: مقدمه، مفاهیم و تبیین سخنان انصاری تنظیم شده است.
کلیدواژه‌ها
